Zimska destinacija : Madagaskar
- Snezana Knezevic
- Jan 27, 2022
- 4 min read
Republika Madagaskar druga je po veličini ostrvska zemlja na svetu, diskretno udaljen od ostatka sveta na 400 kilometara od najbliže obale istočne Afrike, osamljena u svojoj unikatnosti. Madagaskar se otcepio od superkontinenta Gondwane u sam osvit sveta, a pre 88 miliona godina odvojio se i i od Indijskog potkontinenta i započeo svoju originalnu priču. Ova mu je izolacija dala 90% biljnog i životinjskog sveta jedinstvenog na celom svetu. Biljke i životinje koje možete videti na Madagaskaru nećete videti nigde drugde: lemuri, sifake, fose, baobabi, ravinale, kometa orhideje i još mnoge druge vrste, neizmerno lepe i sasvim posebne - očaravajuće mesto koje se sastoji od velikog ostrva i niza manjih rasutih po Idijskom okeanu.
Prvi naselejnici stigli su na Madagaskar prilično kasno, negde oko V veka nove ere. Austronežanski narodi bili su prvi koji su u svojim kanuima pristali na Madagaskar, naselili ga i počeli da menjaju divlji životinjski i biljni svet. Kao i u drugim delovima sveta, ta promena je najčešće rezultovala negativnim uticajem na floru i faunu i mnoge životinjske vrste su do danas izumrle usled nekontrolisanog lova i krčenja prašuma.
Arapski istraživači došli su na ostrvo u X veku i doneli uticaj muslimanske kulture, a u XVI veku Portugalci su ostavili svoj pečat. Francuski uticaj koji je započeo u XVII veku bio je najjači i najdugotrajniji. Frankofonska kultura je i danas vrlo prisutna na ostrvu, a francuski jezik drugi zvanični jezik. U početku je ovo bila zemlja kolonizatora i doseljenih robova koji su doneli sa sobom svoje jezike, kulture i običaje. Zvanični jezik Madagaskara je Malagasi, austronežanski jezik iz porodice Barito jezika, donet u V veku sa Sunda ostrva u Indoneziji.Ovaj tečni, pevljivi jezik koji vas u isto vreme podseća na Indoneziju, Kinu i Evropu, teče kao svež potok sa usana blagorodnog naroda Madagaskara. Čujte kako divno zvuči:
Ova zemlja koju danas izjeda siromaštvo, beda i unutrašnji nemiri, gde na 10 000 ljudi dođe po tri kreveta u bolnicama, na 22 miliona ljudi ima 57 zubara, a stopa smrtnosti porodilja užasno visoka i stalno raste, i dalje je lepa, ponosna i nosi svoj plemeniti moto “ljubav, domovina, napredak” sa neodoljivim osmehom.
Iako je hrišćanstvo i danas vrlo rasprostranjeno, najprisutnije religije na ostrvu su tradicionalne religije i kult poštovanja predaka. Najstariji vid književnosti je govorna književnost koja se deli na: ‘hainteny’ (poeziju), ‘habany’ (besede i govori) i ‘ohobolana’ (poslovice). Najupečatljivija tekovina ove književnosti je ‘Ibonia’, epska poema stara nekoliko stotina godina. Prenosila se od usta do usta sve dok nije zapisana 1870tih godina. Evo malo odlomaka (na engleskom jeziku) i kratak siže koji će vam zagolicati maštu:
Skyfather skuplja oko sebe sve svoje unuke, jer ne želi da zemlja bude prepuštena životinjama. On želi da pronađe dostojnog vladara da preuzme tron.
“Skyfather now had begot Heaven-Watcher
who had begot those five brothers --
Prince of the East,
Prince of the West,
Prince of the North,
Prince of the South,
and Prince of the Center.”
Prince of the Center i njegova žena Beautiful Rich uz pomoć Great Echo uspevaju da začnu budućeg vladara i naslednika, toliko dugo priželjkivanog. On, u vidu skakavca, biva začet na neverovatan način:
“He jumped out of the fire and perched on the head of Beautiful-Rich, then pierced her head, settled in her womb, took shape, and became a child. And when the baby was formed in Beautiful-Rich's womb, then the ten bulls and the hundred rams were killed. Beautiful-Rich ate them all herself. From then on she ate no more: she put only wind to her mouth until her baby's birth. Ten years was the baby in her womb.”
Posle deset godina u majčinoj utrobi mladi naslednik se rađa donoseći smrt, bol I novi početak.
“So Great-King-Maker made a razor and put it in a banana, and Beautiful-Rich swallowed it. Then the baby took the razor, and while Beautiful-Rich was still on the throne, he opened her womb and came out. Then the baby jumped up on the golden throne. His mother died there on that throne, and he turned his head toward the east. On the day of his birth, all living beings, whatever they were, were broken up.
The rocks split open, the earth tumbled over, the sky rumbled. That is how earthquakes first appeared.”
Great Echo je ponovo angažovan da izabere ime za mladog vladara. Imenuje ga Ibonia, Iboniamasiboniamanoro - "he of the clear and captivating glance".
" ‘Ibonia is a bull with horns curving forward. It is dangerous to fight with him. What is caught on his horns is pierced, what he makes big eyes at goes bald, what is on his ears he shakes off, what is on his tail he switches off, what is under his hoof he treads. His breath changes to a waterspout,
his right hand kills ten thousand, his left hand kills a thousand, his bull's heel burns on the earth. Grass dries. Earth shakes. Villages burn. That is the name for the baby."
I tu počinje Ibonijeva životna avantura dokazivanja muškosti, vladarske moći i borbe za voljenu ženu, Joy-Giving. Kao svaki epski junak, moraće da doživi uspone i padove, izazovi će biti i strašni i neodoljivi, ali on ostaje jak, čista srca i veran sebi i svojoj ljubavi.
Univezitet u Virdžiniji nudi ceo tekst poeme za one koji žele da je iščitaju i prouče.
U idućem postu biće reči o piratima, brodolomima i , zašto da ne, Jack Sparow-u. Da, sve je povezano sa Madagaskarom. Vidimo se na peskovitim plažama i skrivenim lagunama!
Comments